Er wordt ons vaak gevraagd wat ons zo in Mongolië trekt. Dat je het land een keer wilt zien begrijpen de meesten wel. Maar waarom keer je steeds terug? Een van de redenen toont dit filmpje. Een dagelijks uitzicht wanneer je door Mongolië trekt. Geen hekken, dieren die vrij rondlopen en uitzicht, verder niets….. Meer heb je niet nodig.
Mongolia, herd from DragonFilmFactory on Vimeo.
Boodog is een traditioneel Mongools recept of eerder kookwijze. Het is zeg maar de echte Mongoolse barbecue. Voor zover ons bekend is er Boodog geit, marmot en schaap. Wij hebben boodog schaap tijdens onze eerste reis geprobeerd. We hebben het bij onze volgende reizen niet herhaald. Wellicht zegt dat genoeg…
Bij Boodog wordt het vlees van het hele dier gekookt door middel van hete stenen in het lichaam. Uiteraard is het dier wel eerst gedood. Het is veel vlees met alles erop en eraan zonder kruiden. Echt iets voor de grote vleeseter, wat wij dus niet zijn.
Goed we bekennen het maar eerlijk. Wij houden eigenlijk niet zo van kamperen… Wat doe je dan in Mongolie zou je zeggen? Tja, we komen voor de mensen, het landschap, de kuddes en het totale niets. Door wild te kamperen zien we het meest, dus de tent nemen we op de koop toe.
Onze vierde reis richting Lake Kosvol was zwaar. Autopech, sneeuw, wind, regen en verdwaald. Vier nachten achter elkaar sliepen we bij nomaden op de grond of in onze te koude iglotent. Toen was onze gids het zat (we weten inmiddels dat veel gidsen uit Ulaanbaatar nog veel minder van kamperen houden). We vertrokken voor een nacht naar Duutresort bij Tsenkher Hot Springs. Een mooi gerkamp met hete bronnen, glooiende heuvels en wilde aardbeien. Aan het gastenboek te zien was het een soort luxeoord voor Mongolen. Zelfs de president had er gelogeerd. Het was een nachtje hemel op aarde. Ondanks dat we gewoon in een tent hebben geslapen…
www.facebook.com/duutresortmongolia.mn
Dit is het volgende deel van het verslag van onze reis door Oost-Mongolie. De vorige delen zijn elders op deze blog te vinden.
Het eerste uur op de lange weg terug naar Ulaanbaatar is alles nog ‘eentonig’ groen. Die uitgestrektheid is natuurlijk schitterend, maar we kijken er al een week op uit. In het volgende uur zien gazelles, duizenden. Eerst ontdek je er een paar, maar dan weet je al dat de kudde niet ver weg kan zijn en verwacht je ze aan de andere zijde van elke heuveltop die je vervolgens passeert. Wanneer de verkenners gevaar signaleren schieten ze met grote snelheid naar de kudde die zich dan in beweging zet. Een adembenemend gezicht. We zien ook weer wat vosjes, maar niet zo dichtbij als de vorige keer. We krijgen een lekke band, de enige autopech, tijdens onze reis, dus dat valt reuze mee. De chauffeur wisselt de lekke band met een noodband.
We lunchen in Bayaan-Urt, de stad van de standbeelden van de gazellen. Zelfde tafel, zelfde restaurant als op de heenweg. De chauffeur gaat zijn band plakken en wij maken van de tijd gebruik door de plaatselijke middenstand te bezoeken. Zo slaan we een fles rode wijn in, voor bij de tent vanavond en op de overdekte markt kopen we een T-shirt en schoenveters.
We rijden na de lunch nog een ruim uurtje door en slaan dan onze tenten op op , hoe kan het ook anders, een groene vlakte met hier en daar een ger en wat veel. De zonsondergang is opnieuw pracht. De wijn, een Italiaanse, smaakt best redelijk en ook een klein flesje wodka gaat leeg. Met Baska praat ik wat over Mongolië en Nederland. Met gebaren, onze foto’s van thuis en een tekenblok komen we een heel eind. Daarna nog een tijd met Ashley gesproken over haar werk en de Mongoolse geschiedenis. De frisse lucht is goed voor de slaap. Dat zal wel weer wennen zijn, over een paar dagen in Peking.
Vervolg reisverslag Oost-Mongolie
Na het bezoek aan Shiliyn Bogd in het verre zuid-oosten van Mongolie voelt de volgende ochtend aan als het beging van de terugreis, maar het avontuur is nog lang niet over. We zijn pas op de helft. De volgende ochtend geen gazelles onderweg, maar stoffige wagensporen en af en toe een kudde vee. De vlakten waar we over rijden zijn grotendeels onbewoond. Na een paar uur wordt het terrein heuvelachtiger en stoppwen we bij een monument met een stenen beeld van een zittende man, gemaakt op ware grote. Deze oude strijder kijkt uit over een vallei. Zoals op elk hoog of belangrijk punt worden ook hier offers gebracht, in de hoop dat het de gever voorspoed brengt.
We bezoeken de plaats Daridanga, zou bekend staan om zijn ijzersmeden, maar ook bij navraag blijken die er niet te zijn. Want dan rest is een stoffige plaats in zuid-oost Mongolie. Veel gers en huisjes en een brede onverharde hoofdstraat met daaraan winkel en restaurants. Het is nog voor twaalven en de gids en chauffeur willen al gaan lunchen. Wij bedanken, het is te vroeg. In plaats daarvan bezoeken we wat winkels om het aanbod te bekijken en om een schoenveter te zoeken, omdat die van mij gisteren is afgebroken. Schoenen genoeg, maar geen losse veters. Franse wijn is niet te vinden, op de paar flessen Cote du Rhone uit 2001 na, waarbij het etiket vermeldt dat je de wijn jong moet drinken. Die laten we dus maar verder ‘rijpen’.
Na de lunch rijden we door een gebied met zandduintjes naar een meer. Even een benauwd moment onderweg, toen we in een slip terecht kwamen, maar de goede stuurmanskunst van Baska hield de wagen overeind. Het meer, een reservaat is afgeschermd met hekken. We moeten er een stuk omheen rijden om de ingang te bereiken. Volgens Ashley leven rond het meer 230 van de 360 vogelsoorten voor die in Mongolie voorkomen. We tellen er tijdens ons verblijf ongeveer vier. Even later raakt Ashley enthousiast als een voor haar zeldzame vogel ziet. Het is… een zwaan.
We proberen rond het meer te lopen, maar al snel wordt de omgeving te drassig. Ala alternatief dompelen we onze voeten in een waterbron. Dat was niet helemaal de bedoeling, want even later stopt er een busjes met Mongolen die hier drinkwater komen halen.
Voor het diner kookt Ashley voor ons iets zonder vlees, onze magen protesteren een beetje, vandaar dat we ook een uitnodiging van een groepje mensen, honderd meter verderop, afslaan om mee de barbecueën.
De zonsondergang gaat moeiteloos over in een nacht met volle maan. Zo dicht boven de horizon lijk de maan veel groter. Vanaf onze stoeltjes voor de tent zien we een vallende ster.
In het vlakke land zie je de vulkaan Shiliyn Bogd al van ver liggen. Het lijkt een bergje van niets en eigenlijk klopt dat ook wel. De hoogte van 1778 meter die wordt aangegeven is misleidend, dat komt omdat Mongolie zelf al vrij hoog ligt. Toch moeten we nog minstens een half uur rijden over een overhard pad voordat we aan de voet van de vulkaan staan.
Donkere wolken naderen, in de verte zien we regen vallen. De toch naar de top op deze boomloze berg duurt ongeveer 25 minuten. Het is harder gaan waaien en rondom, maar op flinke afstand, zien de bliksemflitsen. Onderweg is het gaan regenen, grote druppels. Boven worden onze inspanningen beloond met een prachtig uitzicht, een surrealistisch landschap met tientallen kleinere heuvels, allemaal uitgedoofde vulkaantjes.
Op de top staat ook weer een ovoo, een monument van kleine stenen en kleurrijke vlaggen. Mussen doen zich te goed aan de achtergelaten etenswaren die als offers waren bedoeld. Op het verste, hoogte- en hoogste punt van de vakantie striemt de regen in ons gezicht.
Door het slechte weer blijven we korter dan gewenst op de top.
Terug in het gerkamp vraagt Ashley of het goed is dat we, in plaats van te kamperen, met zijn vieren een ger delen. We gaan akkoord. Er wordt diner gekookt op de parkeerplaats. Het weer is dan al een stuk opgeklaard en ’s avonds wacht ons een mooie zonsondergang.
Dit is het vervolg van het reisverslag Oost-Mongolie. Eerdere afleveringen staan hieronder.
Vandaag is een topdag. Na een uur rijden zien we in de verte al de eerste gazelles, eerst een paar, daarna honderden. We rijden er met het busje naar toe en ver voordat we er zijn, springen ze alle kanten uit. We volgen er een paar, maar ze zijn veel sneller dan het busjes. Het is een schitterend gezicht om ze te zien rennen. Op die snelheid laten ze zich maar moeilijk fotograferen, maar alleen deze ervaring maakt deze reis al bijzonder.
Niet veel later hebben we nog een bijzondere ontmoeting. Op een paar meter van ons, in het kniehoge gras, kijkt een vosje ons aan, een prachtig dier met een mooie witte staart. We stappen voorzichtig uit en ongeveer een minuut is het beest net zo nieuwsgierig naar ons als wij naar hem of haar. Het vosje loopt steeds iets van ons weg, maar staat dan weer stil om op te kijken. Uiteindelijk heeft ze er genoeg van en verdwijnt ze in het steppegras. Daarna zien we nog een keer enkele gazelles, maar niet in grote hoeveelheden.
Wanneer we een heuvel over rijden, hebben we plotseling uitzicht op Shiliyn Bogd, de uitgedoofde en afgetopte vulkaan en het meest oostelijke puntje van onze reis. Het lijkt maar een nietig bergje. We rijden er niet gelijk naar toe, we bewaren de tocht naar de vulkaan voor na de lunch. We zetten eerst koers naar een grot en het naastgelegen gerkamp.
Een grot verwacht je in een rotsachtige omgeving, maar de grot waar we nu zijn, ligt op de steppe. Om binnen te komen, moet je afdalen en door een klein gat in het gesteente kruipen. Binnen is een eerste grot van ongeveer 10 bij 15 meter. IJs hangt aan het plafond en op verschillende plaatsen liggen er offergaven. Er worden ook druk foto’s gemaakt. De groep Mongolen die tegelijkertijd met ons de groep bezoekt, wil ook met ons op de foto. De grot zou nog meer zalen tellen, maar die zijn door het ijs niet bereikbaar.
Goed geslapen en klaar voor een lange reisdag. De route gaat alsmaar verder oostwaarts, eerst nog een stuk over een verharde weg, daarna over zandpaden. En hoewel dit deel van Mongolië nog nauwelijks door toeristen wordt bezocht, wordt er ook hier flink aan de infrastructuur gewerkt, dat vooral ten behoeve van de mijnbouw. Zo rijden we ook twee uur langs een weg in aanbouw. Onderweg zien we adelaars, kraanvogels, gieren en een kudde kamelen. Mongolie wordt zo steeds fotogenieker. De dieren hebben hier nog echt de ruimte, maar er zijn nu ook stukke steppe vrijwel leeg. In dit deel bevinden zich veel minder nomaden dan elders.
Vlak buiten een dorp, zijn we getuige van een training voor een paardrenwedstrijd. Zo’n dertig kinderen geven hun paarden de sporen. In vliegende galop komen ze langs, gevolgd door een rits volwassenen in auto’s en op motoren. We rijden ook een stuk met de ruiters mee, en zien de fanatieke gezichten van de kinderen. Een prachtig gezicht. We rijden tot een uur of vier en dan slaan we op een vlak terrein onze tenten op. Ze staan al een stuk sneller dan de eerste keer.
Voor het diner wordt het gisteren gekochte rundvlees, dat vannacht in het vriesvak van de koelkast op onze hotelkamer heeft gelegen gebraden. Het wordt in twee porties verdeeld, een voor vanavond en de ander voor morgen. Die met olie erbij bewaard wordt. ‘Zo blijft het minstens een week goed’, verzekerd Ashley. Zij kan het weten, ze is al zo’n vier jaar gids en is dit jaar aan haar zevende tocht bezig. Tijdens het koken komt een van onze buurmannen een kijkje nemen. Hij arriveert te paard, gaat op de grond zitten en begint een praatje met de chauffeur. Hij krijgt thee en vruchtensap, maar blijft ook zitten tot het eten klaar is en het is goed gebruik dan de gast ook een bord te geven. Ook onze gisteren gekochte wijn wordt met hem gedeeld en met zijn vijven is zo’n fles toch snel leeg. Het is inmiddels bewolkt en het wordt snel donker. Hier is verder echt niets te beleven, dus snel slapen. De volgende dag kunnen we nog zo’n honderd kilometer oostwaarts, maar dan stuiten we toch echt op de Chinese grens.
Waarschijnlijk toch goed geslapen, want we kruipen pas rond half tien uit onze tent. Kamperen is gewoon wennen, maar bij het openen van de tent toch ook genieten van het uitzicht. Na een ontbijt van brood met chocoladepasta stouwen we alles weer in ons busje.
De eerste stop op onze route verder oostwaarts is een monument dat de grens tussen twee provincies markeert, we gaan van Khentiy naar Sukhbaatar. Ze zijn de poort net aan het verfraaien. Van hier is het nog een klein stukje tot Ondorkhaan, waar we in een hotel zullen overnachten. Het weer is geweldig, zonning en een graad of 25. Het stadscentrum doet een beetje bizar aan. Er zijn verharde wegen, maar er is nauwelijks verkeer, terwijl er wel heel veel stoplichten staan.
In het hotel hebben we de tijd om wat kleren te wassen. We bezoeken hier twee musea. Een met spullen uit de laatste 200 jaar. Ze zijn opgeborgen in een aparte gebouwen die wel wat verf kunnen gebruiken. Het andere museum heeft veel opgezette exemplaren van dieren die in de omgeving voorkomen, wolven, gazelles, marmotten, arenden en heel veel andere vogels. Verder een wand met foto’s van beroemde mensen uit de streek waar we nu zijn. Interessant om binnen te lopen, nu we er toch zijn, maar niet iets om voor om te rijden.
De lunch gaat er maar moeilijk in vandaag. Het smaakt me niet en ik laat maar in het midden of dat komt door de bereidingswijze, de smaak of mijn trek die wat verminderd is door lichte maagproblemen. Saskia eet witte rijst. Later op de dag maken we een ommetje door de stad. We gaan diverse winkels af. We zijn altijd nieuwsgierig wat er zo ver van huis in de schappen ligt. Tien jaar geleden zag je bij het bier vooral Corona, vijf jaar geleden Heineken en nu bestaat de voorraad vooral uit Koreaans bier, Tiger of eigen Mongools brouwsel. Corona is nergens meer te bekennen.
Na de winkels bezoeken we nog een klooster (dicht) en een park waar ze net grote beelden van worstelaars aan het plaatsen zijn. Wat ook opvalt is dat overal in het dorp gewerkt wordt. Zo worden er heel wat schuttingen geverfd. Volgens Ashley wordt de noeste arbeid verricht omdat het bijna feest is in de stad. Naadam wordt hier iets later gevierd dan in de hoofdstad.
Het diner is niet veel soeps. Ik voel me ook erg moet, dus stappen in Onderkhaan zit er vanavond niet in, maar ik denk niet dat ik daar veel aan gemist heb.
Mongolie 